Οι περισσότεροι γονείς, συνειδητά και έμμεσα, αφιερώνουν μεγάλο μέρος του χρόνου, του κόπου και των χρημάτων τους, προκειμένου να προσπαθήσουν να κάνουν τα παιδιά τους ευτυχισμένα. Όταν οι προσπάθειες αυτές, όμως, επικεντρώνονται στην παροχή ενός μεγάλου σπιτιού, πολυτελών διακοπών, παιχνιδιών και gadgets, πολύ συχνά χάνουν τον σκοπό τους...
Ανεξάρτητα από την ηλικία ή την προσωπικότητα του παιδιού, υπάρχουν κάποια βασικά στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να βρει την ευτυχία. Αυτά, λένε οι ειδικοί, μπορούν να διαχωριστούν σε «δομικά» και «υποστηρικτικά». Τα δομικά στοιχεία είναι αυτά που κάνουν τα παιδιά να νιώθουν σταθερότητα και ασφάλεια, όπως για παράδειγμα οι συνεπείς κανόνες, τα όρια, οι καθιερωμένες «δουλειές». Τα υποστηρικτικά στοιχεία παρέχουν τα συναισθηματικά θεμέλια που κάνουν τα παιδιά να νιώθουν ασφαλή.
Τα παιδιά, λοιπόν, πάνω απ'όλα χρειάζονται:
Να τρώνε κανονικά γεύματα σε συγκεκριμένες ώρες
Στα παιδιά αρέσει το πρόγραμμα. Τους αρέσει να μπορούν να κοιτάζουν το ρολόι και να ξέρουν σε πόση ώρα θα φάνε μεσημεριανό και πότε είναι το βραδινό. Ακόμα περισσότερο, όμως, τους αρέσει να μοιράζονται τις ώρες αυτές με κάποιον γονιό. Υπάρχουν αμέτρητες επιστημονικές έρευνες αναφορικά με τα οφέλη των οικογενειακών γευμάτων, όπως για παράδειγμα τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης ναρκωτικών και τα χαμηλότερα ποσοστά εγκυμοσύνης στην εφηβεία. Άλλες μελέτες δείχνουν σημαντικά οφέλη στην υγεία των παιδιών που τρώνε σπιτικό φαγητό σε συστηματική βάση.
Να έχουν σταθερή ώρα ύπνου
Η ψυχοθεραπεύτρια παιδιών και εφήβων και σύμβουλος γονιών Katie Hurley, γράφει σε άρθρο της ότι «Τα παιδιά χρειάζονται να μάθουν να κοιμούνται. Και είναι στο χέρι των γονιών να τους το διδάξουν. Όταν είναι εντελώς εξουθενωμένα, είναι κακοδιάθετα. Όταν έχουν ξεκουραστεί καλά είναι έτοιμα να αδράξουν τη μέρα, είναι πιο χαρούμενα». Η ώρα του ύπνου, λοιπόν, πρέπει να είναι σταθερή. Όταν οι γονείς ενδίδουν στα παρακαλετά του παιδιού και του επιτρέπουν να παραμένει ξύπνιο, το μήνυμα που λαμβάνει το παιδί είναι ότι με το κλάμα, τα παρακάλια και με αρκετό πείσμα, μπορεί να κάνει το δικό του.
Να απολαμβάνουν αυθόρμητο παιχνίδι
Υπάρχουν έρευνες που τονίζουν τα οφέλη του μη-δομημένου παιχνιδιού για την ανάπτυξη των μικρών παιδιών. Τα περισσότερα παιδιά ακολουθούν καθημερινά ένα αυστηρό πρόγραμμα. Η Αμερικανή Ακαδημία Παιδιατρικής, όμως, έχει βρει ότι τα παιδιά που δεν έχουν ελεύθερες ώρες για παιχνίδι, βιώνουν υψηλότερα επίπεδα στρες. Μία λύση για το πρόβλημα αυτό είναι να βάλετε στο πρόγραμμα του παιδιού το ελεύθερο παιχνίδι. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει να αφήσετε το παιδί 2 ώρες μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή, αλλά να το στείλετε εκτός σπιτιού, π.χ. είτε σε ένα πάρκο για να παίξει με άλλα παιδιά είτε στην αυλή ή την βεράντα, για να κατασκευάσει κάτι ή να ασχοληθεί με την κηπουρική. Τα παιδιά που δεν έχουν εμπειρία από «ελεύθερο παιχνίδι» μπορεί να χρειαστούν καθοδήγηση είτε από εσάς είτε από μεγαλύτερα αδέρφια ή φίλους.
Να είστε μαζί
Μελέτη του 2007 από το Associated Press και το MTV ζήτησε από παιδιά και εφήβους να πουν τι τα κάνει χαρούμενα. Η δημοφιλέστερη απάντηση ήταν: Χρόνος με την οικογένεια. Τα ¾ όσων έδωσαν αυτή την απάντηση, συγκεκριμένα είπαν ότι τους αρέσει να περνούν χρόνο με τους γονείς τους. Στα μικρά παιδιά αρέσουν οι οικογενειακές δραστηριότητες περισσότερο από όσο στα μεγαλύτερα παιδιά. Οι δραστηριότητές αυτές, όταν μάλιστα περιλαμβάνουν και άτομα της ευρύτερης οικογένειας, βοηθούν στην δημιουργία οικογενειακών παραδόσεων και δεσμών που κάνουν τα παιδιά να νιώθουν αυτοπεποίθηση και ασφάλεια.
Να μην τα πνίγετε
Υπάρχει μία λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ του «περνάω χρόνο με το παιδί» και «ασχολούμαι υπερβολικά με το παιδί». Οι Αμερικανοί χρησιμοποιούν τον όρο «γονείς-ελικόπτερα» για να περιγράψουν τους γονείς που εμπλέκονται υπερβολικά στις ζωές και τις δραστηριότητες των παιδιών τους. Οι γονείς αυτοί, για παράδειγμα, φροντίζουν με κάθε τρόπο το παιδί τους να έχει έναν συγκεκριμένο δάσκαλο στο σχολείο ή προπονητή στα αθλήματα, επιλέγουν τόσο τους φίλους όσο και τις δραστηριότητες των παιδιών ή προσφέρουν παραπάνω βοήθεια από όσο χρειάζεται στο διάβασμα ή τις εργασίες των παιδιών για το σχολείο. Τα παιδιά, όμως, χρειάζεται να βιώσουν τόσο την επιτυχία όσο και την αποτυχία, για να αναπτυχθούν σωστά σε συναισθηματικό επίπεδο. Επίσης, χρειάζονται να ξέρουν ότι οι γονείς τους τα εμπιστεύονται αρκετά ώστε να τους επιτρέπουν να κάνουν κάποια πράγματα μόνα τους.
Να είστε παράδειγμα προς μίμηση
Τα χαρούμενα παιδιά προέρχονται από οικογένειες με χαρούμενους γονείς. Οι γονείς μπορούν να διδάξουν τα παιδιά τους να νιώθουν ευγνωμοσύνη για τα καλά που έχουν στην ζωή τους. Αντίστροφα, όταν οι γονείς είναι μονίμως επικριτικοί ή θλιμμένοι, πολύ συχνά κληροδοτούν τα χαρακτηριστικά αυτά και στα παιδιά.
Οι περισσότεροι άνθρωποι αναζητούν την προσωπική ευτυχία. Η αναζήτηση αυτή ξεκινά στα παιδιά χρόνια και θρέφεται από ουσιώδεις ευκαιρίες ζωής που ενθαρρύνουν την ευτυχία. Τι σημαίνει να είσαι ευτυχισμένος; Η απάντηση ανήκει στον κάθε έναν προσωπικά.
