Επικαιρότητα:

Ξύλο στα παιδιά: Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει;

11 Μαρ. 2015 - 09:24 | Παιδιά

Ξύλο στα παιδιά, ένα θέμα που έρχεται στην επικαιρότητα με την κόκκινη κάρτα που βγάζει το Συμβοπύλιο της Ευρώπης στη Γαλλία μιας και η νομοθεσία της είναι ασαφής όσον αφορά την σωματική τιμωρία των παιδιών. Όπως δημοσιεύει η γαλλική εφημερίδα Le Monde, το συμβούλιο της Ευρώπης θα ζητήσει από τη Γαλλία να απαγορεύσει το ξύλο στα παιδιά. 

Ποιες επιπτώσεις έχει το ξύλο στα παιδιά; 

Ζητήσαμε από τη συνεργάτιδά μας, σχολική ψυχολόγο, Μαρκέλλα Καπλάνη να μας μεταφέρει τις σύγχρονες επιστημινικές θεωρήσεις. 

Για τα τελευταία αρκετά χρόνια, πολλοί ψυχίατροι, κοινωνιολογικοί ερευνητές, και γονείς έχουν εξετάσει σοβαρά την απαγόρευση της σωματικής τιμωρίας κατά των παιδιών. Ο πιο σημαντικός λόγος, σύμφωνα με τον Δρ. Peter Newell, για να σταματήσει η χρήση της σωματικής βίας στα παιδιά είναι ότι «όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα στην προστασία της σωματικής τους ακεραιότητας, και τα παιδιά είναι οι άνθρωποι επίσης." 

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους δεν συνιστάται αυτή η μέθοδος. Πρώτον, το χτύπημα διδάσκει στα παιδιά να γίνουν οι ίδιοι βίαιοι στο μέλλον. Εκτεταμένες έρευνες είναι πλέον διαθέσιμες για να υποστηρίξουν την άμεση συσχέτιση μεταξύ της σωματικής τιμωρίας στα παιδιά και την επιθετική συμπεριφορά στα εφηβικά και ενήλικά τους χρόνια. Σχεδόν όλοι οι επικίνδυνοι εγκληματίες  τιμωρούνταν τακτικά με σωματική βία κατά την παιδική ηλικία. Όπως ξέρουμε τα παιδιά μαθαίνουν στάσεις και συμπεριφορές μέσα από την παρατήρηση και τη μίμηση των δράσεων των γονιών τους, είτε αυτές είναι θετικές, είτε αρνητικές. Έτσι είναι η ευθύνη των γονέων να δώσουν το παράδειγμα της ενσυναίσθησης και της σοφίας.

Δεύτερον, σε πολλές περιπτώσεις η  λεγόμενη «κακή συμπεριφορά», είναι ο τρόπος του παιδιού να τραβήξει την προσοχή των γονιών του. Αν η ανάγκη για αμέριστη προσοχή των γονέων του δεν καλύπτεται, τα προβλήματα συμπεριφοράς συνήθως θα αναγκάσουν τον γονιό να ασχοληθεί. Εκτός από αναποτελεσματικό, είναι σίγουρα λάθος και άδικο να τιμωρηθεί ένα παιδί όταν σημαντικές ανάγκες του έχουν παραμεληθεί. 

Επίσης, κάθε φορά που το παιδί τιμωρείται, απορροφάται από συναισθήματα θυμού και φαντασιώσεις εκδίκησης, και επομένως χάνει την ευκαιρία να μάθει αποτελεσματικές μεθόδους για την επίλυση προβλημάτων. Έτσι, το παιδί μαθαίνει λίγα για το πώς να χειρίζονται ή να προλαμβάνει παρόμοιες καταστάσεις στο μέλλον.

Είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο να λεχθεί πως η τιμωρία, ακόμη και όταν φαίνεται να λειτουργεί, μπορεί να παράγει καλή συμπεριφορά σε επιφανειακό επίπεδο, η οποία βασίζεται στον φόβο. Αυτή η μέθοδος είναι αποτελεσματική μόνο έως ότου το παιδί είναι αρκετά μεγάλο ώστε να μπορεί να αντισταθεί. Ο θυμός που συσσωρεύετε μετά μεταφράζεται σε ισχυρή αντίδραση και οργή κατά την διάρκεια των εφηβικών ετών. Σε αντίθεση, η συνεργασία που βασίζεται στο σεβασμό θα διαρκέσει μόνιμα.

Επιπλέον, η σωματική τιμωρία υποστηρίζει τον «νόμο του ισχυρότερου» και δίνει το επικίνδυνο μήνυμα ότι είναι επιτρεπτό να βλάψεις κάποιον άλλο, με την προϋπόθεση ότι είναι μικρότερος και λιγότερο ισχυρός από ό, τι είσαι εσύ. Αυτό, όπως είναι κατανοητό, μπορεί να οδηγήσει σε ποικίλες αρνητικές επιπτώσεις.

Τέλος, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, η σωματική τιμωρία, μπορεί να μειώσει φαιά ουσία του εγκεφάλου, του συνδετικού ιστού μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων. Αυτή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του κεντρικού νευρικού συστήματος το οποίο επηρεάζει την ευφυΐα και την ικανότητα μάθησης. Επιπροσθέτως, περιλαμβάνει περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην αισθητική αντίληψη, την ομιλία, τον μυϊκό έλεγχο, τα συναισθήματα και τη μνήμη. 

 

Ανοιχτή επικοινωνία και σωστή διαπαιδαγώγηση, η οποία υποστηρίζεται από ένα ισχυρό θεμέλιο αγάπης και σεβασμού, είναι ο μόνος πραγματικά αποτελεσματικός τρόπος που θα επιφέρει αξιέπαινη συμπεριφορά που να βασίζεται σε ισχυρές εσωτερικές αξίες, αντί του επιφανειακά «καλή» συμπεριφορά που βασίζεται μόνο στο φόβο.