Με προβλήματα ψυχικής και οργανικής υγείας, αλλά και αύξηση ενδοοικογενειακής βίας συνδέεται η μειωμένη κοινωνική επαφή, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κλινική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Δρ. Φαίδρα Λογοθέτη, με αφορμή τη σημερινή αυστηροποίηση των μέτρων κυκλοφορίας. Τονίζει ωστόσο ότι μπορούμε και πρέπει να μείνουμε «συνδεδεμένοι», παρά τους περιορισμούς κυκλοφορίας, και μας δείχνει τους τρόπους.
Η έλλειψη κοινωνικότητας σχετίζεται με 50% αυξημένο κίνδυνο πρόωρων θανάτων
Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που προκύπτουν σύμφωνα με την κ. Λογοθέτη από μια μετα-αναλυση του Παν/μιου Brigham Young (2015), η οποία συμπεριλάμβανε 300.000 συμμετέχοντες και αναφέρει ότι μειωμένη κοινωνική επαφή σχετίζεται με 50% αυξημένο κίνδυνο πρόωρων θανάτων, αυξάνει τον κίνδυνο στην υγεία σαν να καπνίζει κανείς 15 τσιγάρα ημερησίως και είναι δυο φορές πιο επικίνδυνη για τη σωματική και ψυχική υγεία από την παχυσαρκία.
Η μοναξιά δημιουργεί χρόνιο στρες και αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό
Ο κατ'οικον περιορισμός, επισημαίνει η Δρ. Λογοθέτη, μπορεί να δημιουργήσει το αίσθημα της μοναξιάς καθώς επίσης να δημιουργήσει τις συνθήκες για περισσότερη μοναξιά, μεγαλύτερο άγχος και κατάθλιψη. Προσθέτει ακόμη ότι επιστημονικές έρευνες έχουν αποδείξει πως η μοναξιά δημιουργεί χρόνιο στρες. Το χρόνιο στρες δημιουργεί μια συνεχή ροή κορτιζόλης, με αποτέλεσμα την αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. «Ωστόσο, υπενθυμίζω ότι σχετικά πρόσφατη μελέτη του Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, έδειξε ότι το 43% των Ελλήνων - δηλαδή, σχεδόν οι μισοί Έλληνες- ένιωθαν κοινωνική απομόνωση, πολύ πριν την εμφάνιση αυτής της πανδημίας».
Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος για να αγκαλιάζει και να αγκαλιάζεται
Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος για να αγκαλιάζει και να αγκαλιάζεται. Όταν δίνουμε ένα φιλί, ένα χάδι, μια αγκαλιά, το σώμα μας εκκρίνει μια ορμόνη που ονομάζεται ωκυτοκίνη. Είναι η ορμόνη της αγάπης. Γιατί και η αγάπη έχει και βιολογική βάση. Αυτή η θαυματουργή ορμόνη ηρεμεί το σώμα και ζεσταίνει την καρδιά, αναφέρει με νόημα η κ. Λογοθέτη. «Η αλήθεια είναι ότι αυτό το διάστημα θα μας λείψει πολύ η αγκαλιά. Μπορεί να έχετε παιδιά ή σύντροφο που ταξίδεψαν στο εξωτερικό, έχουν επιστρέψει και βρίσκονται ήδη σε 14ήμερη καραντίνα. Ξέρετε ότι βρίσκονται μέσα στο δωμάτιο, αλλά δεν μπορείτε να τους αγκαλιάσετε. Η έλλειψη της αγκαλιάς μας αφήνει μετέωρους και μας κάνει να νιώθουμε συναισθηματικά πιο ευάλωτοι».
Αυξάνονται οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις
Ένα άλλο στοιχείο που φαίνεται να αναδεικνύεται σε καταστάσεις, όπως αυτή που ζούμε αυτό τον καιρό στην Ελλάδα, είναι η αύξηση των ενδοοικογενειακών συγκρούσεων, καθότι, όπως μας εξηγεί η Δρ. Λογοθέτη, ξαφνικά τα μέλη της οικογένειας θα βρεθούν ασυνήθιστα μεγαλύτερο χρόνο ο ένας με τον άλλο - συχνά σε μικρά διαμερίσματα, που δεν επιτρέπουν να αναπτύξει ο καθένας την ιδιωτικότητά του. Αυτό έχει ήδη οδηγήσει κάποιες οικογένειες και ζευγάρια σε συχνότερες συγκρούσεις. «Δραματικές είναι οι περιπτώσεις των οικογενειών που τα μέλη είναι υποχρεωμένα να παραμείνουν σε κατ'οικον περιορισμό με έναν κακοποιητικό ενήλικα. Ήδη, στην Κύπρο ο Σύνδεσμος για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια τις τελευταίες 2-3 εβδομάδες κατέγραψε αύξηση 30% των κλήσεων».
Όπως λέει πάντως και ο απλός λαός «μπόρα είναι θα περάσει». Και έτσι η γνωστή ψυχολόγος μάς προτείνει τρόπους για να αντεπεξέλθουμε στις ανάγκες των καιρών:
Τρόποι διαχείρισης
• Διαχωρίστε στο νου σας τη φυσική από τη κοινωνική απόσταση. Μπορείτε να διατηρήσετε μια εξαιρετικά καλή κοινωνική και συναισθηματική οικειότητα με όσους αγαπάτε, ακόμη και όταν δεν τους συναντάτε. Η τεχνολογία εδώ λειτουργεί σωτήρια. Προτιμήστε να μιλάτε με τους αγαπημένους σας μέσω βιντεοκλήσεων ή μέσω τηλεφώνου, αντί για γραπτά μηνύματα. Κάντε γυμναστική μέσω ίντερνετ και επικοινωνείστε ομαδικά με τους αγαπημένους σας σε καθημερινή βάση. Μπορεί να σας λείπει η αγκαλιά τους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα νιώθετε αποκλεισμένοι.
• Καθιερώστε μια ρουτίνα στο σπίτι. Οι πολλές ώρες μέσα στο σπίτι, μπορεί να σας οδηγήσουν σε ένα χάος και ανία. Προσπαθήστε να έχετε συγκεκριμένες ώρες για την εργασία (αν εργάζεστε στο σπίτι), τα γεύματα, τον καθαρισμό του σπιτιού, το μαγείρεμα, τη βόλτα του σκύλου, τη γυμναστική. Εμπνεύστε και στα παιδιά σας την αντίστοιχη ρουτίνα.
• Τα δύσκολα πράγματα στη ζωή συχνά μας χτυπάνε την πόρτα απρόσκλητα. Δεν τα επιλέγουμε. Αυτό που επιλέγουμε, όμως είναι η αντίδρασή μας σε αυτά. Μπορείτε να επιλέξετε να αναμασήσετε τον τρόμο, τις σκέψεις για καταστροφικά μελλοντικά σενάρια ή τον θυμό για τον κατ' οίκον περιορισμό σας. Ωστόσο, μπορείτε να επιλέξετε να αντιμετωπίσετε με υπομονή και αποδοχή αυτή τη δύσκολη φάση, να επιλέξετε να μείνετε απλά σπίτι, να επιλέξετε να περάσετε όμορφες στιγμές με τον εαυτό σας και τους αγαπημένους σας, να επιλέξετε την ελπίδα ότι κάποια στιγμή όλα αυτά θα είναι πίσω μας.
• Ας αντιμετωπίσουμε με ωριμότητα την κατάσταση και ας σταματήσουμε να δραματοποιούμε σαν νήπια τον προσωρινό και για σοβαρό λόγο κατ' οίκον περιορισμό μας. Αντί λοιπόν, να ονομάσουμε αυτή την κατάσταση, «απομόνωση», ας την δούμε σαν μια οικειοθελή πράξη αλτρουισμού και αλληλεγγύης προς τους ανθρώπους γύρω μας. Σαν μια πράξη υπευθυνότητας προς τον εαυτό μας, τους ανθρώπους του αγαπάμε, τους συμπολίτες μας. Η φυσική απόσταση είναι ο μοναδικός τρόπος να περιορίσουμε την εξάπλωση αυτού του ιού.
• Μη βυθιστείτε στα κοινωνικά δίκτυα. Τα κοινωνικά δίκτυα δεν είναι παρέα. Γεμίστε τον χρόνο σας με δημιουργικές δραστηριότητες που έχουν νόημα και σκοπό. Επικοινωνήστε με φίλους, ασχοληθείτε με την άσκηση και τη σωστή διατροφή, διαβάστε τα βιβλία που έχετε στη βιβλιοθήκη και ποτέ δεν είχατε χρόνο να διαβάσετε, μάθετε μέσω ίντερνετ μια ξένη γλώσσα.