Η οστεοπόρωση είναι μία χρόνια ασθένεια κατά την οποία υπάρχει σκελετική διαταραχή. Στα οστεοπορωτικά άτομα ο ρυθμός που αποδομούνται τα οστά είναι πολύ μεγαλύτερος από το ρυθμό που παραγωγής νέου ιστού (οστική παραγωγή) με αποτέλεσμα συνεχώς να φθείρονται. Κύρια χαρακτηριστικά της εν λόγω ασθένειας είναι η χαμηλή οστική μάζα και η συνεχής αλλοίωση της οστικής μικροαρχιτεκτονικής με αποτέλεσμα τα οστά να γίνονται πιο λεπτά και εύθραυστα με αυξημένες πιθανότητες κατάγματος λόγω πτώσης. Εξαιτίας αυτών των ιδιαιτεροτήτων, η οστεοπόρωση μπορεί να προκαλέσει μόνιμο αίσθημα πόνου αλλά και περιορισμό της κινητικότητας καθιστώντας την καθημερινότητα ενός οστεοπορωτικού ατόμου δύσκολη και δυσλειτουργική.
Στατιστικά στοιχεία επισημαίνουν ότι έως το 2025 το πρόβλημα της οστεοπόρωσης θα αυξηθεί κατά 25%. Εκτιμάται επίσης ότι μέχρι το 2050 τα κατάγματα που θα οφείλονται στην οστεοπόρωση αναμένεται να αυξηθούν -κατά πολύτόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες. Η εκτίμηση αυτή υποδηλώνει άμεση και περαιτέρω μελέτη όσον αφορά το κομμάτι της πρόληψης και αντιμετώπισης της οστεοπόρωσης.
Το χρηματοδοτούμενο Ευρωπαϊκό Ερευνητικό Πρόγραμμα COLOSTEO έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός φυσικού συμπληρώματος βασισμένο στο αγελαδινό πρωτόγαλα χωρίς επιπρόσθετες χημικές ουσίες. Η ιδέα πίσω από το διατροφικό συμπλήρωμα COLOSTEO είναι η ανοικοδόμηση των οστών με φυσικό τρόπο και φυσικά συστατικά. Mέσω της συνεργασίας των ερευνητικών ακαδημαϊκών φορέων (του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Πανεπιστημίου του Πόρτο) και των εταιριών (BIOMECHANICAL SOLUTIONS από την Ελλάδα και SALURIS NETWORK από την Ισπανία) και μιας σειράς μελετών που αφορούν την επίδραση του πρωτογάλακτος στη βελτίωση της οστικής υγείας, δημιουργήθηκε το φυσικό συμπλήρωμα COLOSTEO αρχικά στην Ισπανία και μετέπειτα στην Ελλάδα.
Πραγματοποιήθηκε μέτρηση οστικής πυκνότητας (DXA) πριν και μετά τη χορήγηση του συμπληρώματος. Από τα αρχικά αποτελέσματα διαπιστώθηκε η οστική υγεία των συμμετεχόντων και με βάση αυτή δημιουργήθηκαν οι τρεις παρακάτω ομάδες: α) υγιείς γυναίκες σε εμμηνόπαυση β) άτομα με οστεοπενία γ) άτομα με οστεοπόρωση. Η διάρκεια χορήγησης του συμπληρώματος (υγρή μορφή) ήταν 4 μήνες και η δοσολογία ήταν 200mL την ημέρα για 5 φορές την εβδομάδα. Μέσω δείγματος αίματος πριν και μετά την 4μηνη χορήγηση αναλύθηκαν βιοχημικοί δείκτες που αφορούν τόσο το ρυθμό παραγωγής όσο και το ρυθμό αποδόμησης των οστών καθώς επίσης και δύο δείκτες αλλεργίας.
Όσον αφορά τους δείκτες αλλεργίας το συμπλήρωμα δεν προκάλεσε αλλεργίες σε κανέναν από τους συμμετέχοντες κάτι που το καθιστά ασφαλές και εύκολο προς κατανάλωση. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι μετά από 4 μήνες χορήγησης οι βιοχημικοί δείκτες παραγωγής και αποδόμησης δεν επηρεάστηκαν από τη χορήγηση του συμπληρώματος. Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα προκάλεσε έκπληξη στην ερευνητική ομάδα του COLOSTEO καθώς είναι γνωστές ήδη -από τη βιβλιογραφία- οι ευεργετικές ιδιότητες του αγελαδινού πρωτογάλακτος με διατροφικούς αλλά και ανοσολογικούς παράγοντες όπως η λακτοφερίνη (πρωτεΐνη), αυξητικοί παράγοντες 1 και 2 , βιταμίνες, μέταλλα και κυτοκίνες να βρίσκονται σε πολύ υψηλότερες συγκεντρώσεις σε σύγκριση με το απλό γάλα.
Όσον αφορά μελλοντικές μελέτες προτείνεται διαφοροποίηση του ενός ή και των δύο αυτών παραγόντων. Η δοσολογία του συμπληρώματος και το χρονικό διάστημα χορήγησης επιλέχθηκαν συντηρητικά λόγω του ότι είναι η πρώτη φορά που μελετάται η σχέση μεταξύ αγελαδινού πρωτογάλακτος και οστικής υγείας. Η συγκεκριμένη μελέτη ανοίγει ένα νέο δρόμο για την πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης με φυσικά/μη παρεμβατικά μέσα.
Η μεθοδολογία, τα αποτελέσματα και όλη η ανάλυση της μελέτης θα δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό Food and Nutrition Sciences το επόμενο χρονικό διάστημα.
Οι συνεργάτες του COLOSTEO με γνώμονα τη βελτίωση της δημόσιας υγείας ευελπιστούν ότι το πρόγραμμα θα επηρεάσει θετικά στην εύρεση εναλλακτικών θεραπειών (μέσω μη φαρμακευτικής προσέγγισης) για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης όπως επίσης και στη δημιουργία ευκαιριών για τους νέους επιστήμονες ώστε να επεκτείνουν τους ορίζοντές τους, να διευρύνουν τα δίκτυά τους, να λάβουν ερευνητική εκπαίδευση και να αναπτύξουν νέες ευκαιρίες σταδιοδρομίας μέσω του Ερευνητικού Προγράμματος COLOSTEO.
*Η κυρία Στέλλα Ζιάκα είναι ερευνήτρια του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab (www.famelab.gr) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
