Ο πόνος στον ώμο είναι ένα από τα συχνότερα μυοσκελετικά προβλήματα, με 18% έως 26% των ενηλίκων να τον βιώνουν κάποια στιγμή στη ζωή τους, σύμφωνα με δημογραφικά στοιχεία. Αν και πολλές φορές συνδέεται με εμφανή τραυματισμό –όπως μια πτώση ή μια απότομη κίνηση– δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που εμφανίζουν ξαφνικό πόνο χωρίς προφανή αιτία. Το σύμπτωμα αυτό μπορεί να επηρεάσει ακόμη και τις πιο απλές καθημερινές δραστηριότητες, από το στέγνωμα των μαλλιών έως το ντύσιμο.
Ο ορθοπαιδικός χειρουργός δρ Παναγιώτης Πάντος εξηγεί ότι ο ώμος είναι «ένα εξαιρετικά πολύπλοκο σύστημα αρθρώσεων και τενόντων», κάτι που τον καθιστά ευάλωτο σε βλάβες όταν υπάρχει φθορά, υπερκόπωση ή επαναλαμβανόμενη καταπόνηση.
Γιατί εμφανίζεται αιφνίδιος πόνος χωρίς τραυματισμό;
Στις περισσότερες περιπτώσεις ο ξαφνικός πόνος οφείλεται σε υποκείμενη πάθηση που εξελίσσεται αθόρυβα, χωρίς εμφανή συμπτώματα. Όταν όμως κάποια δομή φτάσει σε όριο δυσλειτουργίας, ο πόνος εμφανίζεται απότομα – πολλές φορές σε βαθμό που γίνεται αφόρητος.
Σύμφωνα με τον ειδικό, οι συνηθέστερες παθήσεις είναι οι ακόλουθες:
1. Οστεοαρθρίτιδα ώμου
Μια εκφυλιστική νόσος όπου ο χόνδρος φθείρεται με την πάροδο του χρόνου. Συνήθως εντοπίζεται στη γληνοβραχιόνια ή την ακρωμιοκλειδική άρθρωση.
Συμπτώματα: πόνος, οίδημα, δυσκαμψία, απώλεια εύρους κίνησης.
Αντιμετώπιση: φάρμακα, φυσικοθεραπεία, ενέσιμες θεραπείες (κορτιζόνη, υαλουρονικό, PRP) και, σε προχωρημένα στάδια, ολική ή ανάστροφη αρθροπλαστική.
2. Τενοντίτιδα και θυλακίτιδα στροφικού πετάλου
Οι τένοντες του στροφικού πετάλου μπορεί να ερεθιστούν ή να καταστραφούν λόγω υπέρχρησης ή ηλικιακών αλλοιώσεων.
Αντιμετώπιση: ανάπαυση, αντιφλεγμονώδη, φυσικοθεραπεία, ενέσεις κορτιζόνης.
Στο 90% των ασθενών τα συμπτώματα υποχωρούν συντηρητικά.
Σε κατάσταση ρήξης απαιτείται αρθροσκόπηση για συρραφή των τενόντων.
Η θυλακίτιδα προκύπτει όταν ο θύλακας –ένα μικρό γεμάτο υγρό «μαξιλαράκι» μεταξύ οστών και τενόντων– φλεγμαίνει. Είναι συχνή σε άτομα με επαναλαμβανόμενες κινήσεις πάνω από το κεφάλι, όπως κολυμβητές, κομμωτές και ελαιοχρωματιστές.
3. Παγωμένος ώμος (συμφυτική θυλακίτιδα)
Ο συνδετικός ιστός γύρω από την άρθρωση γίνεται παχύς και άκαμπτος, περιορίζοντας δραματικά τη κίνηση.
Συμπτώματα: βαθύς, αμβλύς πόνος και αίσθηση «παγώματος» του ώμου.
Κίνδυνοι εμφάνισης: μη ρυθμιζόμενος διαβήτης, παθήσεις θυρεοειδούς, ακινητοποίηση του ώμου για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει χρόνια.
Θεραπεία: φυσικοθεραπεία, ενέσεις κορτικοστεροειδών, αρθροσκόπηση για λύση συμφύσεων.
Πότε πρέπει να γίνει ιατρική αξιολόγηση;
Ο δρ Πάντος τονίζει ότι ο ξαφνικός πόνος μπορεί να οφείλεται σε απλή μυϊκή καταπόνηση, όμως μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη σοβαρότερης κατάστασης. Η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη, καθώς αποτρέπει επιδείνωση που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε χειρουργική επέμβαση.
Επιπλέον, ο πόνος στον ώμο μπορεί να αντανακλάται από άλλα όργανα, όπως:
καρδιά (ισχαιμία),
πνεύμονες (πνευμονία),
διάφραγμα ή αυχένα.
Εάν ο πόνος επιμένει, συνοδεύεται από δύσπνοια, θωρακικό πόνο ή αδυναμία στο χέρι, απαιτείται άμεση ιατρική αξιολόγηση.
