Αστιγματισμός ονομάζεται η διαθλαστική ανωμαλία του ματιού κατά την οποία η όραση είναι θολή. Το παιδί για να μπορέσει να δει καθαρά αναγκάζεται να μισοκλείσει τα μάτια.
Το συχνότερο αίτιο αστιγματισμού είναι η διαταραχή στο σχήμα του κερατοειδή, το οποίο δεν είναι σφαιρικό. Όταν η καμπυλότητα του κερατοειδή είναι διαφορετική σε δύο ισημερινούς, το φως εστιάζεται στον αμφιβληστροειδή σε δύο διαφορετικούς ισημερινούς αντίστοιχα και έτσι προκύπτει μια παραμορφωμένη εικόνα. Σπανιότερα, αστιγματισμός μπορεί να προκύψει από ανωμαλία στο φακό όπως σε περίπτωση καταρράκτη, όπου λόγω θολώσεων η διαθλαστική δύναμη του φακού είναι ανομοιογενής.
Ο αστιγματισμός εμφανίζεται συνήθως από τη γέννηση, και παραμένει σταθερός με μικρές αυξομειώσεις. Σημαντική μεταβολή του αστιγματισμού μπορεί να υποδηλώνει άλλες σοβαρότερες καταστάσεις και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση.
Συνήθως ο αστιγματισμός δεν είναι σημαντικός και δεν δημιουργεί λειτουργικά προβλήματα. Ένα παιδί όμως που βλέπει π.χ. 3/10 λόγω του αστιγματισμού βρίσκεται σε μειονεκτικότερη θέση από ένα παιδί που βλέπει 3/10 λόγω απλής μυωπίας, γιατί δεν μπορεί να βελτιώσει τη χαμηλή του ευκρίνεια απλά πλησιάζοντας (μειώνοντας την απόσταση από) το αντικείμενο.
Ο αστιγματισμός δεν χαρακτηρίζεται μόνο από τους βαθμούς του (σε διοπτρίες), αλλά και από τη γωνία του (σε μοίρες), η οποία πρέπει να μετράται σωστά και να συνταγογραφείται με ακρίβεια, ιδιαίτερα σε μεγάλους αστιγματισμούς.
Πώς θα καταλάβετε ότι το παιδί σας έχει αστιγματισμό
Τα συνήθη συμπτώματα ενός παιδιού με αστιγματισμό είναι ο πονοκέφαλος, το κοκκίνισμα των ματιών και των βλεφάρων, το σκύψιμο πάνω στο βιβλίο όταν διαβάζει αλλά και οι πονοκέφαλοι.
Μετά από μία επίσκεψη στον οφθαλμίατρο ο οποίος θα διαγνώσει το βαθμό του αστιγματισμού, το παιδί θα χρειαστεί να φορέσει γυαλιά ή φακούς επαφής (ανάλογα με την ηλικία). Εάν ο βαθμός αστιγματισμού είναι κάτω του 0.75 της διόπτρας και δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα στο παιδί, τότε μπορεί ο γιατρός να μη χορηγήσει κανένα διορθωτικό γυαλί.
Επίσης μετά την ηλικία των 18 ετών μπορεί να διορθωθεί με εφαρμογή laser.
