Πάρκινσον: Τεστ όσφρησης και σχεδίου εξασφαλίζουν έγκαιρη διάγνωση της νόσου

09 Σεπ. 2017 - 11:01 | Υγεία
Πάρκινσον: Τεστ όσφρησης και σχεδίου εξασφαλίζουν έγκαιρη διάγνωση της νόσου

Ένα απλό τεστ όσφρησης μπορεί στο μέλλον να βοηθά τους γιατρούς να εντοπίζουν τους ανθρώπους που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου Πάρκινσον έως και μια δεκαετία προτού εκδηλωθούν τα συμπτώματα.

Κάτι ανάλογο φιλοδοξεί να πετύχει ένα άλλο πειραματικό τεστ, που βάζει τους ανθρώπους να σχεδιάζουν στην οθόνη ενός φορητού υπολογιστή. Πρόκειται ουσιαστικά για το πρώτο εργαλείο που μπορεί να διαγνώσει τη νόσο ακόμη και χωρίς την ύπαρξη ορατών συμπτωμάτων.

Στην πρώτη περίπτωση, η σχετική επιστημονική μελέτη αναφέρει ότι οι άνθρωποι με κακή όσφρηση είναι πιθανότερο να εμφανίσουν Πάρκινσον σε σχέση με όσους μυρίζουν χωρίς πρόβλημα. Αυτό ισχύει περισσότερο για τους άνδρες απ’ ό,τι για τις γυναίκες.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Χονγκλέι Τσεν του Κολλεγίου Ιατρικής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Neurology της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, μελέτησαν περίπου 2.500 άτομα με μέση ηλικία τα 75 έτη.

Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε τεστ όσφρησης για 12 κοινές οσμές (κανέλας, λεμονιού, βενζίνης, σαπουνιού, κρεμμυδιού κ.ά.) και, ανάλογα με τις οσφρητικές επιδόσεις τους, χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες –κακής, μέτριας και καλής όσφρησης. Στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για χρονικό διάστημα δέκα ετών κατά μέσο όρο, στη διάρκεια των οποίων 42 άνθρωποι εμφάνισαν Πάρκινσον.

Όσοι είχαν κακή όσφρηση είχαν πενταπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο σε σχέση με όσους είχαν καλή όσφρηση. Η μελέτη έδειξε μια σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στο αποτέλεσμα του τεστ όσφρησης και στην εκδήλωση Πάρκινσον έως και έξι έτη αργότερα. Η σχέση υπήρχε ακόμα και τα επόμενα χρόνια, αλλά σε μικρότερο βαθμό.

Οι επιστήμονες επισήμαναν ότι αυτό δεν σημαίνει πως κάθε άνθρωπος που δεν έχει καλή όσφρηση στα γεράματα θα εμφανίσει Πάρκινσον και τόνισαν ότι θα χρειαστεί περισσότερη έρευνα προτού καθιερωθεί ένα ευρείας χρήσης οσφρητικό τεστ για τη νόσο.

Τεστ σχεδίου σε τάμπλετ

Μια άλλη αυστραλιανή επιστημονική έρευνα διαπίστωσε ότι είναι δυνατό να γίνει αρχική διάγνωση αλλά και να αξιολογηθεί η σοβαρότητα της νόσου Πάρκινσον μέσω ενός ηλεκτρονικού τεστ σχεδίασης.

Ανάλογα με την ταχύτητα που σχεδιάζει ένας άνθρωπος μια σειρά από γράμματα και σπιράλ και πόση πίεση ασκεί με το μολύβι του στο χαρτί, εκτιμάται κατά πόσο έχει τη νόσο, αλλά και η σοβαρότητά της κατάστασης ενός ασθενούς που έχει ήδη διαγνωστεί με Πάρκινσον. Η ακρίβεια διάγνωσης του τεστ σχεδίασης φτάνει το εντυπωσιακό 93%.

Οι μηχανικοί και νευρολόγοι του Πανεπιστημίου RMIT (Βασιλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μελβούρνης), με επικεφαλής την Πούναμ Ζαμ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νευρολογίας Frontiers in Neurology, αυτοματοποίησαν τη διαδικασία, αναπτύσσοντας ένα ειδικό λογισμικό, έτσι ώστε ο ασθενής να σχεδιάζει σε τάμπλετ και να προκύπτει αυτόματα η διάγνωση.

Για πρώτη φορά παγκοσμίως, το σύστημα αυτό καταγράφει την ταχύτητα σχεδίασης και την πίεση της ηλεκτρονικής πένας πάνω στην οθόνη, υπολογίζοντας έτσι ένα ξεχωριστό «σκορ» για κάθε χρήστη, το οποίο δείχνει αν έχει Πάρκινσον και σε πόσο προχωρημένο στάδιο.

Το Πάρκινσον είναι η δεύτερη συχνότερη νευροεκφυλιστική νόσος μετά την άνοια. Από τη νόσο, για την οποία προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία, πάσχουν περισσότεροι από δέκα εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως.

Προκαλεί τρέμουλο στον ασθενή, μυϊκή ακαμψία, δυσκολία βαδίσματος και άλλα συμπτώματα. Συχνά η διάγνωση γίνεται με καθυστέρηση από τους νευρολόγους, καθώς δεν υπάρχουν εργαστηριακά διαγνωστικά τεστ, ενώ δεν είναι πάντα εύκολο για το γιατρό να αξιολογήσει τη σοβαρότητα της νόσου.