Στα Ψαρά να πας σαν προσκυνητής, έτοιμος να χάσεις την καρδιά σου και να την ξανακερδίσεις», είχε πει κάποτε ο Νίκος Γιαλούρης, αναφερόμενος στον ομώνυμο θαλασσοδαρμένο βράχο του βορειοανατολικού Αιγαίου. Εγώ, όμως, που ούτε με τα προσκυνήματα τα πήγαινα καλά αλλά ούτε και ήθελα να θέσω την καρδιά μου σε τέτοιου είδους παιχνίδια, ξεκίνησα το ταξίδι μου με σχετικό σκεπτικισμό. Οδήγησα μέχρι το Λαύριο και επιβιβάστηκα στο πλοίο της γραμμής. Επειτα από πέντε ώρες πατούσα επιτέλους στεριά και ήμουν έτοιμη για εξερεύνηση.
Δυστυχώς, γρήγορα συνειδητοποίησα πως η περιπετειώδης διάθεσή μου έπρεπε να περιμένει μέχρι το επόμενο πρωί, καθώς το νησί ήταν ελλιπώς φωτισμένο («Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη»...). Αρκέστηκα, επομένως, στο να βρω την Αννούλα, την ξενοδόχο που μου είχε υποσχεθεί δωμάτιο με θέα στην καταγάλανη παραλία του Κάτω Γιαλού. Ετσι κι έγινε. Μπήκα στο δωμάτιο, το οποίο ήταν όπως ακριβώς το περίμενα: περιποιημένο, αλλά χωρίς τις πολυτελείς ανέσεις των κοσμοπολίτικων νησιών.
Και την επόμενη ημέρα αντιλήφθηκα αμέσως το γιατί. Τα Ψαρά δεν είναι μέρος για να μένεις κλεισμένος μέσα στους τέσσερις τείχους. Την πολυπόθητη ηρεμία μπορείς να τη βρεις παντού. Το πρωί θα απολαύσεις τον καφέ σου σε μία από τις ήσυχες καφετέριες του λιμανιού παρέα με ένα βιβλίο, ακούγοντας μόνο τον ήχο των κυμάτων να σκάνε στην προβλήτα και τους γλάρους να κρώζουν. Το μεσημεράκι θα γευματίσεις σε ένα από τα γραφικά ταβερνάκια και κατόπιν, εάν είσαι προνοητικός και έχεις φέρει μαζί αμάξι, θα διαλέξεις μία από τις αμέτρητες παραλίες για να δροσιστείς. Μόλις πέσει η νύχτα κι έπειτα από ένα γρήγορο δείπνο, θα κατευθυνθείς στο μοναδικό μπαράκι του νησιού και θα περάσεις καλά, ακόμα κι αν δεν είσαι φίλος των mainstream ελληνικών ήχων.
Τα παραπάνω μπορεί να ακούγονται κάπως μονότονα -το ίδιο πίστευα κι εγώ στην αρχή-, αλλά μέσα στη χαλαρή ρουτίνα ανακαλύπτεις την πολύπλευρη ομορφιά ενός νησιού που με την απλότητά του σου προσφέρει τα πάντα, ακόμα και τέλειες διακοπές.
ΓΕΥΣΕΙΣ
Παρότι οι παραδοσιακές συνταγές, απ' ό,τι έμαθα, είναι αναρίθμητες, σε κανένα από τα τρία εστιατόρια δεν θα δοκιμάσετε κουφωτά μακαρόνια, μπουρέκι ή γριές. Αυτό που μπορείτε να κάνετε, ωστόσο, είναι να επισκεφτείτε το περίπτερο του πολιτιστικού συλλόγου «Κωνσταντίνος Κανάρης», να προμηθευτείτε το βιβλίο με τα μυστικά της ψαριανής κουζίνας και να τεστάρετε με οδηγό αυτό τις μαγειρικές σας ικανότητες. Εάν, βέβαια, το ταλέντο σας στο εν λόγω «άθλημα» δεν είναι το δυνατό σας σημείο, μπορείτε πάντα να αγοράσετε από εκεί το ομολογουμένως περίφημο γλυκό κουταλιού πικραμύγδαλο.
Από την άλλη μεριά, αυτό που σίγουρα θα ευχαριστηθείτε είναι ο αστακός. Το νησί αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους αστακότοπους στην Ελλάδα, κάτι που σημαίνει πως θα βρείτε το εκλεκτό έδεσμα όχι μόνο σε όλες του τις εκδοχές -από βραστό μέχρι αστακομακαρονάδα-, αλλά και σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή.
Τέλος, μη φύγετε από το νησί χωρίς να έχετε πακετάρει στις βαλίτσες σας ντόπιο τυρί, τουλουμοτύρι και, φυσικά, ψαριανό θυμαρίσιο μέλι. Το τελευταίο, άλλωστε, θεωρείται, αν όχι το καλύτερο, σίγουρα ένα από τα καλύτερα της Ελλάδας.
ΓΙΑ ΒΟΥΤΙΑ
Το νησί αποτελεί κατά κύριο λόγο καλοκαιρινό προορισμό. Το ατού του, όμως, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα νησιά, δεν είναι ούτε το ολονύχτιο clubbing ούτε τα πολύχρωμα εξωτικά cocktails. Αυτό που το ξεχωρίζει είναι οι αναρίθμητες επιλογές για βουτιές και μακροβούτια. Στα Ψαρά μπορείτε να μείνετε ένα μήνα και να είστε καθημερινά σε διαφορετική παραλία. Ακόμα καλύτερα; Μπορείτε να βρείτε μια ακροθαλασσιά στην οποία θα είστε εντελώς μόνοι, ακόμα και τον Δεκαπενταύγουστο.
Στη μία εβδομάδα που κράτησε η παραμονή μου στο νησί, πρόλαβα να εξερευνήσω περίπου τις μισές παραλίες. Στην αρχή νόμιζα πως θα ήταν εύκολο να διαλέξω την καλύτερη, αλλά γρήγορα συνειδητοποίησα πως καθεμία είχε τη δική της ομορφιά. Εάν σας αρέσει η άμμος, λοιπόν, προτείνω να επισκεφτείτε τα Λαζαρέτα, τη Λάκκα και τα Λάδια. Εάν είστε λάτρεις του βότσαλου, κατευθυνθείτε στον Κάτω Γιαλό ή στο Φανάρι. Εάν είστε από αυτούς που διασκεδάζουν μαζεύοντας κοχύλια, επιλέξτε την Αγία Κυριακή ή το Φτελιό. Τέλος, εάν ψάχνετε μια παραλία εξωτικής ομορφιάς, αναζητήστε κάποιον ψαρά για να σας μεταφέρει στα Αντίψαρα, και συγκεκριμένα στην Ψιλή Αμμο, η οποία έχει χαρακτηριστεί μία από τις πέντε καλύτερες παραλίες της Μεσογείου.
ΒΟΛΤΕΣ ΠΕΖΗ
Παρότι η πρόσβαση στις περισσότερες παραλίες δεν είναι δυνατή χωρίς μέσο, στον μοναδικό οικισμό του νησιού αυτό θα σας φανεί άχρηστο. Οι αποστάσεις είναι μηδαμινές και η μετάβαση από τη μία άκρη του χωριού στην άλλη δεν διαρκεί περισσότερο από ένα τέταρτο της ώρας. Επομένως, τα πόδια σας θα αποτελέσουν ιδανικό σύντροφο περιήγησης.
Ξεκινήστε από την κεντρική πλατεία για να δείτε το Ηρώον, το μνημείο πάνω στο οποίο είναι χαραγμένα όλα τα ονόματα των πεσόντων του Ολοκαυτώματος. Συνεχίστε ανεβαίνοντας στη Μαύρη Ράχη. Εκεί, αφού προσκυνήσετε στο εκκλησάκι του Αϊ-Γιάννη, θα αφεθείτε στο ανάμεικτο συναίσθημα που προσφέρει ο τόπος: θέα σε χωριό και πέλαγος που σου κόβει την ανάσα και μνήμες από μια εποχή όπου ο καθαρός αέρας μύριζε μπαρούτι, οι ήχοι της φύσης είχαν αντικατασταθεί από κραυγές, ιαχές και πυροβολισμούς και το χώμα ποτιζόταν με αίμα!
Εάν επιθυμείτε να συνεχίσετε τη βόλτα σας, αποτινάξτε την ανατριχίλα και αρχίστε να κατηφορίζετε και πάλι. Κάντε μια στάση στον παλιό πια Μύλο και εν συνεχεία στο Μπούρτζι. Τέλος, εάν το σούρουπο είναι κοντά και η ρομαντική σας διάθεση βρίσκεται στο ζενίθ της, κατευθυνθείτε στην ιστορική εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Από εκεί θα δείτε ένα απαράμιλλης ομορφιάς ηλιοβασίλεμα, χωρίς τις φωνές, τα βουητά και τα ενοχλητικά φωτογραφικά φλας των τουριστών, αλλά και χωρίς να φοβάστε μήπως σας χαλάσουν τη στιγμή τα όποια έρποντα (για κάποιον άγνωστο λόγο, το νησί δεν έχει καθόλου φίδια)!
ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ...
Αυτό που πρέπει οπωσδήποτε να δείτε στα Ψαρά πριν έρθει το νόστιμον ήμαρ είναι το μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Θα το βρείτε στο τέλος του μοναδικού ασφαλτοστρωμένου δρόμου, περίπου 10 χλμ. βόρεια από τον οικισμό. Το μοναστήρι στέκει στο ίδιο σημείο από το 1780 και αποτελεί το αδιαμφισβήτητο καμάρι των κατοίκων.
ΠΩΣ ΠΑΜΕ
Από Λαύριο σαλπάρει κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή στις 17.00 το «Παναγία Πάρου». Το εισιτήριο για απλή μετάβαση κοστίζει 22 ευρώ, αλλά 32 ευρώ αν το αγοράσετε μετ΄ επιστροφής (Λιμεναρχείο Λαυρίου, Τ/ 22920-25.249)
